Aroma właściowości i zastosowanie

Aroma – substancje zapachowe w kosmetykach

Aroma, Parfum, Fragrance lub Flavour to kompozycja zapachowa, którą wzbogacany jest kosmetyk. Jej funkcją jest nadanie danemu produktowi przyjemnej woni bądź zamaskowanie nieprzyjemnego zapachu innych składników (działanie dezodorujące). Niestety aromaty mogą silnie uczulać i powodować podrażnienia. Ewentualne reakcje alergiczne na składnik zapachowy są jednak indywidualne. Substancje wykorzystywane do produkcji kosmetyków nie mogą być jednak toksyczne, ponieważ nie zostałyby dopuszczone do stosowania.

Spis treści:

• Aromat – właściwości
• Zastosowanie aromatu w kosmetykach
• W jakich kosmetykach można znaleźć aromat?
• Czy aromat jest bezpieczny?
• Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć aromatu?
• Czy aromat to składnik wegański?
• Czy aromat jest składnikiem pochodzenia naturalnego?
• Efekty uboczne
• Wpływ aromatów na środowisko naturalne

Aromat – właściwości

Aroma i Parfum to najczęściej używane nazwy kompozycji zapachowych w krajach UE. Kosmetyki spoza Unii zwykle mają w opisie składników nazwę Fragrance.

Zadanie aromatu w kosmetykach polega na:

• nadawaniu przyjemnego zapachu w celu podniesienia atrakcyjności produktu,
• maskowaniu nieprzyjemnej woni – jest to wykorzystywane szczególnie w produkcji naturalnych kosmetyków, których składniki bazowe często mają przykry zapach. Dzięki perfumowaniu produkt jest przyjemny w stosowaniu, co też w pośredni sposób przekłada się na jego działanie – dobrze pachnące kosmetyki aplikuje się chętniej i częściej;
• uatrakcyjnianiu produktu poprzez nadanie mu nowego, ciekawego zapachu – często w odpowiedzi na panujące trendy, modę na konkretne perfumy czy styl – np. naturalne zapachy nawiązujące do natury i ziół, z których są tworzone.

Zastosowanie aromatu w kosmetykach

Aromaty w kosmetykach stosowane są w celu niwelowania zapachu potu, nadawania atrakcyjnego zapachu produktom, dzięki czemu stosowanie ich jest przyjemniejsze.

Używane są również w kosmetykach do ust – pomadkach, balsamach i peelingach – oraz produktach takich jak kremy pod oczy, płatki pod oczy, cienie i bazy. Stosowane tam kompozycje zapachowe, są oznaczone jako bezpieczne w kontakcie z błonami śluzowymi.

Aromat to także szeroka paleta substancji wykorzystywanych w branży perfumeryjnej. Są używane do produkcji perfum, wód toaletowych, dezodorantów, mgiełek zapachowych, perfum w kremie, perfumowanych rollerów, itp.

W jakich kosmetykach można znaleźć aromat?

Perfumowane kosmetyki do ciała i włosów to niemal wszystkie produkty, jakie są dostępne na rynku. Są to m.in.:

• kremy do twarzy,
• maseczki do twarzy,
• żele do mycia twarzy i ciała,
• dezodoranty i antyperspiranty,
• balsamy do ciała,
• mgiełki do ciała,
• żele do kąpieli i pod prysznic,
• szampony do włosów,
• lakiery do włosów,
• balsamy do ust.

Czy aromat jest bezpieczny?

Składniki kompozycji zapachowych mogą uczulać. Istnieje lista 26 potencjalnych alergenów z grupy aromatów – substancji powszechnie stosowanych w przemyśle kosmetycznym.

Są to (podano nazwy INCI): Amylcinnamyl Alcohol, Anise Alcohol, Amyl Cinnamal, Alpha-Isomethyl Ionone, Benzyl Alcohol, Butylphenyl Methylpropional, Benzyl Cinnamate, Benzyl Salicylate, Benzyl Benzoate, Citronellol, Cinnamyl Alcohol, Cinnamal, Coumarin, Citral, Eugenol, Evernia Prunastri, Evernia Furfuracea, Farnesol, Geraniol, Hydroxycitronellal, Hydroxyisohexyl 3-Cyclohexene Carboxaldehyde, Hexyl Cinnamal, Isoeugenol, Linalool, Limonene, Methyl 2-Octynoate.

Istnieje obowiązek umieszczania na etykietach wyżej wymienionych substancji, gdy ich stężenie wynosi:

• więcej niż 0,01% w kosmetyku, który się zmywa ze skóry (np. w szamponie),
• więcej niż 0,001% w kosmetyku, który zostaje na skórze (np. w kremie czy balsamie).

Dzięki temu osoby szczególnie wrażliwe czytając składy kosmetyków, mogą uniknąć ewentualnych uczuleń i podrażnień. Czasem nie ma możliwości umieszczenia na etykiecie wszystkich składników kompozycji zapachowej, ponieważ często jest ich około 70 lub więcej. Z tego względu na opakowaniu znajduje się nazwa INCI (Aroma/Parfum/Fragrance/Flavour) oraz wymienione są substancje z grupy alergenów.

W grupie 26 potencjalnie uczulających składników zapachowych ponad połowa to substancje występujące w większości olejków eterycznych, np. w olejku różanym, olejkach cytrusowych i olejku rumiankowym. Nie oznacza to, że są one toksyczne. Co ciekawe, znajdujące się w nich alergeny współwystępują w olejkach ze związkami, które niwelują ich drażniące działanie.

To, że w składzie kosmetyku jest alergen, nie sugeruje, że zagraża on użytkownikowi. To jedynie informacja dla osób uczulonych. Na rynku dostępne są kosmetyki pozbawione wyżej wymienionych 26 alergenów. Są to z reguły (ale nie zawsze) produkty hipoalergiczne oraz kosmetyki dla dzieci. Mogą to być także produkty przeznaczone do pielęgnacji skóry atopowej.

Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć aromatu?

Brak informacji dotyczących szkodliwych interakcji aromatów z innymi składnikami kosmetyków. W kosmetykach pielęgnacyjnych występują one w niewielkiej ilości.

Czy aromat to składnik wegański?

Pochodzenie aromatów w kosmetykach dzieli się na trzy grupy:

• roślinne, czyli żywice, balsamy, ekstrakty i olejki eteryczne (np. geraniol i limonen),
• zwierzęce, to m.in.: ambra, piżmo, cybet i kastoreum,
• syntetyczne, m.in.: jasmon, wanilina, kumaryna, aldehyd benzoesowy.

W związku z tym chcąc używać wyłącznie wegańskich kosmetyków, należy zwracać uwagę również na źródło substancji perfumujących.

Czy aromat jest składnikiem pochodzenia naturalnego?

Aromat może mieć pochodzenie naturalne, syntetyczne lub mieszane. Nawet produkty organiczne są wzbogacane syntetycznymi substancjami zapachowymi, dlatego ważne jest dokładne czytanie etykiet kosmetyków, szczególnie jeżeli ma być to produkt całkowicie naturalny.

Efekty uboczne

Efekty uboczne, jakie mogą pojawić się po zastosowaniu kosmetyku, który został wzbogacony o substancje zapachowe, wynikają przede wszystkim z indywidualnej wrażliwości na dany składnik, ewentualnych alergii oraz używania produktu niezgodnie z jego przeznaczeniem.

Do składników substancji zapachowych, które mogą działać drażniąco, zalicza się: Galaxolide (HHCB), Musk Ketone, Musk Xylene oraz Tonalide (AHTN). Mogą one wywoływać dolegliwości ze strony układu oddechowego, jak kaszel, ból gardła, duszność, a także w wyniku nałożenia na skórę - swędzenie, pieczenie, wypryski czy zaczerwienienie.

Wpływ aromatów na środowisko naturalne

Aromaty to bardzo szeroka grupa substancji, z których część jest naturalna, a część uzyskiwana syntetycznie. Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy mają negatywny wpływ na środowisko naturalne, ponieważ składników mieszczących się pod tą nazwą jest bardzo dużo.