Cetyl palmitate – właściwości, działanie i zastosowanie w produktach kosmetycznych

Cetyl palmitate (olbrot) to ester heksadekanowy kwasu palmitynowego. Pierwotnie był syntetyzowany jako substytut spermaceti – woskowej substancji znajdującej się w czaszkach kaszalotów, której wydobycie obecnie jest zakazane w większości miejsc na świecie. Palmitynian cetylu to powszechnie stosowany związek zapewniający wiązanie wilgoci w emulsjach, środek konsystencjotwórczy i stabilizujący emulsję. Działa okluzyjnie, ogranicza TEWL (przeznaskórkową utratę wody), kondycjonuje włosy. Stanowi bazę sztyftów.

Spis treści:

• Palmitynian cetylu – właściwości
• Zastosowanie palmitynianu cetylu w kosmetykach
• W jakich kosmetykach można znaleźć palmitynian cetylu?
• Czy palmitynian cetylu jest bezpieczny?
• Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć palmitynianu cetylu?
• Czy palmitynian cetylu to składnik wegański?
• Czy palmitynian cetylu jest składnikiem pochodzenia naturalnego?
• Efekty uboczne
• Wpływ palmitynianu cetylu na środowisko naturalne

Palmitynian cetylu – właściwości

Palmitynian cetylu to czysty, roślinny ester alkoholu cetylowego i kwasu palmitynowego (naturalnie występującego kwasu tłuszczowego) powstający w wyniku estryfikacji. Związek ma podobne właściwości do wosku wielorybiego. Kwas palmitynowy (zwany także kwasem heksadekanowym) stanowi od 20% do 30% większości tłuszczów zwierzęcych (jest to główny składnik olbrotu, jeden z komponentów oleju z wieloryba) i jest również ważnym składnikiem większości tłuszczów roślinnych (między 35% a 45% oleju palmowego).

W tłuszczach roślinnych najważniejszą funkcję pełni w oleju jojoba. Palmitynian cetylu to zagęszczacz i emolient pomagający wygładzić i kondycjonować suchą skórę. Składniki wchodzące w skład palmitynianu cetylu to naturalnie występujące kwasy tłuszczowe. W kosmetyce pełni funkcję zmiękczającą, ponieważ tworzy na skórze film lipidowy, który ogranicza utratę wody z warstwy rogowej naskórka. Charakteryzuje się suchością w dotyku oraz zdolnością poprawiania tekstury i stabilności emulsji. Dzięki właściwościom zmiękczającym może być stosowany w różnego rodzaju formulacjach kosmetycznych, od pielęgnacji skóry po pielęgnację włosów.

Zastosowanie palmitynianu cetylu w kosmetykach

Palmitynian cetylu to emolient, który natłuszcza i pielęgnuje powierzchnię skóry, sprawiając, że staje się ona miększa i gładsza. Jest również stosowany jako środek powierzchniowo czynny w szamponach oraz jako emulgator (w emulsjach typu O/W) i środek zagęszczający w różnych balsamach czy kremach. Dodatkowo składnik ten ma działanie stabilizujące powstałą emulsję, zapobiega rozwarstwianiu się faz (wodnej i olejowej) oraz przedłuża trwałość wykonanej formulacji. Oprócz tego pomaga nadać teksturę różnym produktom do makijażu. Kremy z palmitynianem cetylu są bardzo zwarte i pozostawiają przyjemne uczucie na skórze. Do najważniejszych funkcji palmitynianu cetylu w kosmetykach możemy zaliczyć:

• zmiękczanie,
• maskowanie,
• odżywianie skóry,
• pielęgnacja skóry,
• składnik zapachowy.

W jakich kosmetykach można znaleźć palmitynian cetylu?

Ten składnik jest stosowany przede wszystkim w produktach higieny osobistej oraz tych przeznaczonych do makijażu, takich jak:

• kremy ​​do twarzy,
• kremy nawilżające,
• podkłady,
• szminki,
• bronzery/rozświetlacze,
• odżywki i maski do włosów,
• lakiery do włosów,
• konturówka do oczu lub ust,
• kremy ​​przeciwsłoneczne,
• kremy przeciwstarzeniowe,
• balsamy do ciała,
• korektory,
• dezodoranty w sztyfcie,
• płyny do demakijażu,
• toniki do twarzy.

Czy palmitynian cetylu jest bezpieczny?

Z dostępnych informacji wynika, że palmitynian cetylu jest bezpieczny jako składnik kosmetyczny w obecnych praktykach stosowania i koncentracji. Związek podlega ograniczeniom stężenia – w produktach kosmetycznych stosuje się go na poziomie od 1% do 2,7%.

Z jakimi składnikami nie łączyć palmitynianu cetylu?

Nie ma informacji dotyczących niepożądanych interakcji palmitynianu cetylu z innymi substancjami. Związek nie występuje samodzielnie w kosmetyku. Z tego powodu należy sprawdzać pozostałe substancje zawarte w produkcie.

Czy palmitynian cetylu to składnik wegański?

Palmitynian cetylu składa się z długołańcuchowego kwasu tłuszczowego najczęściej pozyskiwanego z oleju palmowego, jednak może również pochodzić od zwierząt. Olej woskowy był pierwotnie pozyskiwany z głowy kaszalota lub z delfinów, ale obecnie pozyskuje się go z ropy naftowej.

Syntetyczną formę palmitynianu cetylu możemy najczęściej spotkać w produktach kosmetycznych. Do ich produkcji nie trzeba stosować żadnych substancji odzwierzęcych, ponieważ kwas palmitynowy, alkohol cetylowy i substraty niezbędne do syntezy Cetyl Palmitate mogą być pochodzenia roślinnego. Producenci jednak rzadko umieszczają na produkcie informacje co do tego, czy użyty składnik jest pochodzenia roślinnego czy zwierzęcego. Wobec tego weganie powinni unikać palmitynianu cetylu w kosmetykach, jeśli nie mają pewności o pochodzeniu danego składnika.

Czy palmitynian cetylu jest składnikiem pochodzenia naturalnego?

Palmitynian cetylu może pochodzić od zwierząt, gdyż jest składnikiem koralowców i naturalnie występuje w spermacetach kaszalotów. W swojej surowej postaci jest to woskowate, białe ciało stałe. Najczęściej jednak jest pozyskiwany z roślin lub wytwarzany syntetycznie.

Efekty uboczne

Stosowany na skórę w stanie czystym może być komedogenny, a co za tym idzie – może przyczyniać się do zapychania porów i powstawaniu zaskórników. Osoby z tendencją do trądziku lub z cerą mieszaną powinny unikać palmitynianu cetylu w kosmetykach, po to aby nie zaostrzać stanów zapalnych na skórze. Kwestia zapychania skóry jest jednak cechą indywidualną, więc w sytuacji, gdy kosmetyki na bazie związku nie pogarszają stanu skóry, wówczas można je stosować.

Oprócz wymienionej potencjalnej komedogenności, stosowanie palmitynianu cetylu nie wiąże się z innymi skutkami ubocznymi, co dodatkowo napędza wzrost popularności substancji na rynku.

Wpływ palmitynianu cetylu na środowisko naturalne

Brak informacji czy palmitynian cetylu jest związkiem toksycznym dla środowiska. Nie podejrzewa się, że związek ulega bioakumulacji. Palmitynian cetylu jest składnikiem o niskiej trwałości.