Nadtlenek wodoru (Hydrogen Peroxide) ma właściwości bakteriobójcze, antyseptyczne, przeciwzapalne i utleniające. Znajduje się powszechnie w produktach przeznaczonych do higieny osobistej, takich jak pasta do zębów, płyn do płukania ust czy dezodorant. Używa się go w gabinetach kosmetycznych i dentystycznych ze względu na jego zdolność do rozjaśniania pigmentów, zarówno tych, które wpływają na kolor zębów, jak i tych, które decydują o barwie włosów.
Spis treści:
Nadtlenek wodoru jest nieorganiczny związkiem chemicznym, jedną z reaktywnych form tlenu. Ma postać gęstej, bezbarwnej cieczy o charakterystycznym zapachu. Wraz ze wzrostem stężenia nadtlenek wodoru zmienia kolor – zyskuje niebieską barwę. Jest to związek wyjątkowo nietrwały i podatny na utlenianie. Pod wpływem ciepła lub kontaktu z metalami może wybuchnąć. Nie reaguje natomiast z aluminium ani z polietylenem, czyli polimerem używanym do wyrobu opakowań. Nadtlenek wodoru całkowicie rozpuszcza się w wodzie. Ma właściwości bakteriobójcze i antyseptyczne, szczególnie przydatne w zwalczaniu bakterii Gram-ujemnych i beztlenowych. Powszechnie znana woda utleniona to 3% roztwór nadtlenku wodoru. Używa się jej w każdym domu do odkażania ran.
Nadtlenek wodoru znajduje zastosowanie w kosmetykach przede wszystkim jako związek bakteriobójczy i substancja wybielająca. Ze względu na swoje właściwości przeciwdrobnoustrojowe i antyseptyczne sprawdza się jako:
Nadtlenek wodoru jest związkiem przydatnym w stomatologii estetycznej. Pod jego wpływem chromofory, czyli substancje barwnikowe odpowiedzialne za zmianę koloru zęba, utleniają się, dzięki czemu stają się wizualnie bielsze, a nawet bezbarwne. Mechanizm oksydacji sprawdza się również we fryzjerstwie, kiedy nałożony na włosy nadtlenek wodoru rozjaśnia naturalny pigment i tworzy miejsce na nowe barwniki.
Nadtlenek wodoru jest składnikiem kosmetyków do codziennej higieny osobistej oraz pielęgnacji skóry, a także farb do włosów i produktów do ich stylizacji. Można go znaleźć m.in. w:
Nadtlenek wodoru może być również wykorzystany w kosmetykach przeznaczonych do walki z cellulitem. Dotlenia skórę, poprawia jej mikrokrążenie i sprawia, że staje się bardziej napięta. Stosowany regularnie może przyczynić się do redukcji tkanki tłuszczowej.
Ten nieorganiczny związek chemiczny jest bezpieczny do stosowania zewnętrznego, dopóki spełnione są odpowiednie warunki. Maksymalne stężenie nadtlenku wodoru w kosmetykach i produktach przeznaczonych do użytku w profesjonalnych gabinetach (dentystycznych lub kosmetycznych) jest ściśle określone w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącym produktów kosmetycznych. Określa się w nim dopuszczalne stężenie nadtlenku wodoru, który jest obecny w preparacie gotowym do użycia lub został uwolniony przez inne związki (np. nadtlenek mocznika lub cynku). Wynosi ono:
W wyżej wymienionych stężeniach i praktykach stosowania nadtlenek wodoru jest bezpiecznym składnikiem kosmetyków i za taki został uznany m.in. przez niezależny panel CIR (Cosmetic Ingredient Review) w 2018 roku. W wyższych stężeniach jest substancją drażniącą skórę, oczy i drogi oddechowe.
Nadtlenek wodoru to nieorganiczny związek chemiczny. Jest substancją syntetyczną, która po raz pierwszy została otrzymana w 1818 roku przez francuskiego chemika Louisa Thénarda w wyniku reakcji nadtlenku baru na kwas azotowy. Współcześnie używa się metody antrachinonowej. Nadtlenek wodoru może być składnikiem kosmetyków przeznaczonych dla wegan, ponieważ akceptują oni substancje syntetyczne.
Nie ma informacji na temat szkodliwych interakcji nadtlenku wodoru z innymi składnikami kosmetycznymi.
Nadtlenek wodoru ma niski potencjał alergizujący, ale mimo to warto wykonać test uczuleniowy na niewielkim obszarze skóry przed użyciem kosmetyków z jego zawartością. Chociaż użyty w odpowiednich stężeniach jest całkowicie bezpieczny dla człowieka, może podrażniać wrażliwą cerę. W przypadku pojawienia się zaczerwienienia lub swędzenia trzeba zaprzestać stosowania produktów z nadtlenkiem wodoru. Warto też mieć na uwadze, że woda utleniona rozjaśnia skórę.
Nadtlenek wodoru szybko ulega rozkładowi na tlen i wodę, zarówno w środowisku wodnym, jak i glebie. Jest więc całkowicie biodegradowalny i nie akumuluje się w przyrodzie.
Substancja silnie wybuchowa, ponadto jej użycie w produkcji kosmetyków jest ograniczone do konkretnych produktów, formuł i stężeń. Nie może być stosowana w kosmetykach pakowanych do szklanych lub metalowych opakowań, nie reaguje jedynie z aluminium i opakowaniami z polietylenu (grubymi), nie znajduje się w zbyt dużych stężeniach w kosmetykach do higieny jamy ustnej. Jest silnie żrąca, także po połknięciu, nie powinna być stosowana w aerozolach, ponieważ drażni drogi oddechowe, ale także oczy, może podrażniać skórę.