Simethicone właściowości i zastosowanie

Symetykon w kosmetyce – właściwości, zastosowanie i działanie

Symetykon (Simeticone, Simethicone) jest syntetycznym polimerem silikonowym o żelowej konsystencji, powstałym w wyniku połączenia dwóch związków – dimetikonu i krzemu. Nazwa ukształtowała się w wyniku zbitki słownej obu substratów (silica i dimethicone). Substancja ta znalazła szerokie zastosowanie w medycynie jako leczniczy środek doustny. Wykorzystuje swoje przeciwpieniące właściwości do walki z wzdęciami, dyskomfortem i bólem towarzyszącym dolegliwościom ze strony układu pokarmowego, głównie żołądka przy nadmiarze gazów. Podobne działanie symetykonu zostało docenione w kosmetologii i związek ten jest w niej powszechnie wykorzystywany. W formułach kosmetycznych zapobiega tworzeniu się piany podczas wytrząsania gotowego produktu.

Spis treści:

• Właściwości symetykonu
• Zastosowanie symetykonu w kosmetykach
• Kto nie może stosować symetykonu?
• Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć symetykonu?
• Czy symetykon jest składnikiem pochodzenia naturalnego?
• Efekty uboczne stosowania kosmetyków z symetykonem
• Symetykon a środowisko – czy jest to ekologiczny składnik kosmetyków?

Właściwości symetykonu

Symetykon występuje w formie nierozpuszczalnej w wodzie, półprzezroczystej, lepkiej cieczy. Składa się w 90,5–99% z polidimetylosiloksanu (dimethicone) oraz w 4–7% z żelu krzemowego (silica). Jego mechanizm działania w kosmetyku opiera się w głównej mierze na jego rozprowadzeniu na powierzchni cieczy. Podczas tego procesu dochodzi do wytworzenia się cienkiego filmu o niskim napięciu powierzchniowym, co z kolei prowadzi do zapadania się pęcherzyków piany. Właściwości symetykonu są następujące:

• zastosowany w kosmetykach przeznaczonych do włosów wykazuje działanie zmiękczające i nadaje włosom połysk (wpływa na zewnętrzną warstwę włosa),
• w preparatach kosmetycznych umieszczonych w tubce ułatwia wyciskanie zawartości, wobec czego jest regulatorem lepkości i ułatwia aplikację,
• zmniejsza napięcie powierzchniowe, co przyczynia się do minimalizacji podatności kosmetyku na pienienie w wyniku potrząsania opakowania z produktem, a powstałe pęcherze gazu formują mniejsze i większe bąble (w innym przypadku powstają małe, gęsto upakowane pęcherzyki, co sprzyja wytwarzaniu piany),
• wykazuje właściwości kojące, zmiękczające i ochronne na skórę (emolient), jednocześnie nie powodując zapychania jej porów,
• wykorzystywany jest jako nośnik dla innych substancji stosowanych w kosmetykach.

W związku z tym, że symetykon to związek na bazie silikonów, nie zaleca się jego stosowania w nadmiarze na włosy, gdyż może nawarstwiać się na ich powierzchni, zapobiegając tym samym przenikaniu substancji odżywczych zawartych w innych kosmetykach do wnętrza łodygi.

Charakteryzuje się to efektem oklapniętych włosów, jak również może utrudniać koloryzację, ponieważ pigmenty zawarte w farbach do włosów nie penetrują włosa. Skutkuje to uzyskaniem innego koloru od zamierzonego. Aby uniknąć takiego zjawiska, należy dokładnie umyć i spłukać włosy na całej długości podczas mycia głowy szamponem, za każdym razem gdy zastosuje się kosmetyki na bazie symetykonu. Łagodne środki myjące nie poradzą sobie w usunięciem nadmiaru związku. Wynika to poniekąd z nierozpuszczalności symetykonu w wodzie. Całkowite wypłukanie nagromadzonego związku z powierzchni włosa zapewnią zawarte w szamponie siarczany (SLS, SLES) lub nieco łagodniejszy detergent np. Cocamidopropyl Betaine.

Zastosowanie symetykonu w kosmetykach

Symetykon ze względu na swoje właściwości znalazł kosmetyczne zastosowanie głównie w produktach przeznaczonych do pielęgnacji włosów, takich jak odżywki. Ponadto składnik możemy znaleźć w:

• kremach,
• serach,
• tonikach,
• balsamach,
• szamponach,
• żelach pod prysznic.

Właściwości przeciwpieniące symetykonu nie stanowią jego jedynej funkcji w kosmetyku. Związek działa również konsystencjotwórczo i zmniejsza lepkość produktu (łatwość aplikacji), wobec tego związek znajdziemy także w produktach przeznaczonych do skóry. Symetykon może ją wysuszać oraz przyczyniać się do nasilenia nieprzyjemnych objawów wywołanych trądzikiem, jednak nie udowodniono jego działania zapychającego skórę. Osoby z wrażliwą cerą mogą doświadczyć podrażnień.

Kto nie może stosować symetykonu?

Osobom, które borykają się z nadmiernym przesuszeniem, łamliwością i zniszczeniem włosów spowodowanym zewnętrznymi czynnikami fizycznymi i chemicznymi (np. w wyniku agresywnych zabiegów fryzjerskich), nie są zalecane preparaty z zawartością symetykonu. Nie będą one w stanie przyczynić się do poprawy wyglądu włosów w kontekście ich regeneracji, a jedynie zamaskują wizualnie defekty. Fakt utrudnionej lub całkowicie niemożliwej penetracji składników odżywczych w głąb włosa znacząco utrudni jakiekolwiek działania naprawcze. Osoby borykające się wrażliwą, skłonną do podrażnień skórą lub trądzikiem również powinny unikać tego składnika w kosmetykach. Problem delikatnej skóry głowy również ma znaczenie przy stosowaniu produktów z symetykonem, ponieważ substancja ta może nasilić wypadanie włosów.

Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć symetykonu?

Nie ma żadnych informacji odnośnie tego, z jakimi składnikami kosmetyków nie należy łączyć symetykonu i czy wchodzi z nimi w jakiekolwiek szkodliwe interakcje.

Czy symetykon jest składnikiem pochodzenia naturalnego?

Składnik ten jest wytwarzany syntetycznie w wyniku połączenia dimetikonu i krzemu.

Efekty uboczne stosowania kosmetyków z symetykonem

Symetykon został sklasyfikowany jako związek niskiego ryzyka, podobnie zresztą jak jego dwa główne składniki – krzemionka i dimetykon, o ile jest stosowany w należyty sposób. Ryzyko jego wchłonięcia przez skórę do ustroju jest mało prawdopodobne ze względu na dużą masę cząsteczkową substancji. Nie ma badań, w których związek został sklasyfikowany jako niebezpieczny czy niosący negatywne skutki uboczne dla zdrowia, jak również nie wydano żadnych ostrzeżeń przed stosowaniem tego składnika. Ponadto związek nie został zakazany do stosowania przez kobiety w ciąży.

Symetykon a środowisko – czy jest to ekologiczny składnik kosmetyków?

Istnieją doniesienia, że symetykon, jako związek syntetyczny, może negatywnie wpływać na środowisko, choć dokładny mechanizm tego zjawiska nie został do końca poznany. Domniemana szkodliwość symetykonu na ekosystem nie została naukowo udowodniona, wobec czego substancja uznawana jest za ogólnie bezpieczną.