Składnik występujący w międzynarodowym spisie kosmetyków jako Tetrasodium etidronate to inaczej tetrasodowa sól kwasu etidronowego. Pełni funkcję substancji chelatującej w produktach do higieny i pielęgnacji twarzy, ciała i włosów, co oznacza, że wychwytuje i wiąże jony metali. Dzięki temu kosmetyki zachowują świeżość – nie tracą konsystencji, koloru i innych właściwości sensorycznych czy aplikacyjnych.
Spis treści:
Tetrasodowa sól kwasu etidronowego to składnik bazowy kosmetyków, który wiąże kationy metali wartościowych – tworzy z nimi stałe kompleksy. Dzięki temu produkt myjący, przeznaczony do pielęgnacji włosów i skóry lub makijażu, zachowuje swój kolor i odpowiednią konsystencję. Właściwości chelatujące tego związku sprawiają, że pełni funkcje:
Ponieważ tetrasodowa sól kwasu etidronowego jest sekwestrantem (inne określenie substancji chelatującej), zmiękcza także twardą wodę, czyli taką, która zawiera kationy wapnia i magnezu. Dzięki temu zapobiega powstawaniu kamienia, który może m.in. ograniczać działanie środków powierzchniowo czynnych. Ma również zdolność stabilizowania nadtlenku wodoru, który wykorzystuje się w produktach do koloryzacji i rozjaśniania włosów.
Tetrasodowa sól kwasu etidronowego znajduje zastosowanie w produkcji mydeł i kosmetyków do pielęgnacji. Składniki chelatujące tego typu ograniczają szkodliwe działanie twardej wody. Włosy, które regularnie mają z nią styczność, stają się suche, matowe i łatwo się łamią, a także trudno je rozczesać. Skóra głowy ulega przesuszeniu i robi się podatna na podrażnienia. Tetrasodium etidronate zmiękcza wodę z kranu, dzięki czemu chroni włosy i utrzymuje je w dobrej kondycji.
Składnik ten jest dodawany do olejów i sody kaustycznej podczas procesu zmydlania, aby zapobiec pleśnieniu mydeł i powstawaniu piany. Pomaga utrzymać zamierzoną konsystencję i odpowiedni wygląd masy kosmetycznej, dzięki czemu jest przyjemna w dotyku i dobrze rozprowadza się po skórze lub włosach. Właściwości aplikacyjne produktu mają znaczenie także dla właściwego wchłaniania się substancji aktywnych.
Tetrasodowa sól kwasu etidronowego służy w kosmetyce jako chelator i może znaleźć się w produktach różnego rodzaju – myjących, pielęgnujących i do makijażu. Najczęściej jest składnikiem:
Ten sekwestrant jest wykorzystywany także w produkcji mydełek pielęgnacyjnych dla dzieci i niemowląt.
Tetrasodowa sól kwasu etidronowego jest składnikiem dopuszczonym do stosowania w kosmetykach jedynie w ściśle określonych stężeniach, które zostały ustalone na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 roku. Dopuszczalna bezpieczna zawartość tego składnika to 1,5% w produktach do włosów i 0,2% w mydłach, w przeliczeniu na kwas etidronowy.
Tetrasodium etidronate często mylone jest z tetrasodium EDTA. Składniki te spełniają podobną funkcję w kosmetyku – oba wychwytują jony metali, wpływając w ten sposób na świeżość i właściwości sensoryczne produktu. Ich pochodzenie jest jednak nieco inne. Pierwszy jest solą kwasu etidronowego, drugi solą kwasu wersenowego. Co ważne, różne są także regulacje dotyczące maksymalnego stężenia tych substancji w kosmetykach.
Nie ma informacji na temat niekorzystnych interakcji soli tetrasodowej kwasu etidronowego z innymi składnikami kosmetyków. Dobrze łączy się z konserwantami i przeciwutleniaczami, ponieważ wzmacnia ich efektywność.
Kwas etidronowy (bisfosfonian), którego solą jest tetrasodium etidronate, powstaje na skutek reakcji trójchlorku fosforu z kwasem octowym lub bezwodnika octowego w mieszaninie z kwasem fosforowym. Sól tetrasodowa bisfosfonianu jest składnikiem syntetycznym. Może być wykorzystywany w produkcji kosmetyków wegańskich, ponieważ nie zawiera substancji pochodzenia zwierzęcego.
Tetrasodowa sól kwasu etidronowego jest bezpieczna dla skóry, dopóki jest stosowana w określonych stężeniach, do czego zobowiązani są producenci kosmetyków. To jednak składnik bazowy, w związku z czym łączy się ją z różnymi substancjami czynnymi i konserwantami, na których właściwości warto zwrócić uwagę przed użyciem danego produktu. W wyższych stężeniach ma silny potencjał drażniący.
Nie wykazano negatywnego wpływu tetrasodium etidronate na środowisko naturalne. Ponieważ kwas etidronowy jest sekwestrantem, znajduje zastosowanie w uzdatnianiu wody.
Substancja dozwolona do stosowania w ograniczonym stężeniu (znajduje się na liście substancji dozwolonych do stosowania w kosmetykach wyłącznie w ograniczonej ilości, zakresie i warunkach stosowania). Maksymalne stężenie dopuszczane do stosowania: - w produktach do włosów to 1,5%, - w mydłach to 0,2%. Silny irytant skórny i spojówkowy.